Giải pháp thực hiện môn Tin học và tiếng Anh cho tất cả học sinh lớp 3 huyện Bảo Lâm
Thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của Quốc hội, Quyết định số 404/QĐ-TTg ngày 27/3/2015 của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Chương trình giáo dục phổ thông 2018 trong đó có quy định môn Ngoại ngữ 1 và môn Tin học là môn học bắt buộc, được tổ chức dạy học từ lớp 3 năm học 2022 – 2023.
Lãnh đạo Phòng GDĐT huyện Bảo Lâm
Triển khai công văn số 554/SGDĐT-GDTH ngày 22/3/2022 của Sở GDĐT Lâm Đồng về việc tổ chức dạy học môn Tiếng Anh và môn Tin học theo Chương trình GDPT 2018 cấp tiểu học, Phòng Giáo dục và Đào tạo Bảo Lâm báo cáo Tham luận nội dung “Thực trạng điều kiện tổ chức dạy học, giải pháp và kết quả đảm bảo 100% học sinh lớp 3 năm học 2022-2023 và lớp 4 năm học 2023-2024 được học môn Tin học theo quy định Chương trình GDPT 2018” với các nội dung sau:
Huyện Bảo Lâm có 13 xã và 01 thị trấn; toàn huyện có 29 trường có học sinh tiểu học (19 trường tiểu học, 10 trường phổ thông có lớp tiểu học), tổng số điểm trường lẻ 12. Tổng số học sinh 12.120 em/396 lớp, bình quân 30 em/lớp. Học sinh DTTS 4550 em, tỉ lệ 37.54%. Số lớp 396/378 phòng học, tỉ lệ 0,95 phòng/lớp. Tổng số giáo viên 594, GVTPT 20, Đại học 545, tỉ lệ 88.8%; số giáo viên chưa đạt chuẩn Đại học 69, tỉ lệ 11.2%. Giáo viên Tin học 12/594, tỉ lệ 2.02%. Giáo viên tiếng Anh 22/594, tỉ lệ 3.70%. Môn Tin học được triển khai tại 29/29 trường, tỉ lệ 100%. Trong đó HS lớp 3 có 2304 em/76 lớp được học tỉ lệ 100%.
Năm học 2020-2021 trước khi môn Tin học, tiếng Anh là môn học bắt buộc đối với lớp 3 đến lớp 5, Bảo Lâm có 30 trường có tiểu học học sinh tiểu học với 12 điểm trường lẻ, mạng lưới trường lớp được đầu tư cơ bản đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh, toàn huyện có 381 phòng học văn hóa; phòng kiên cố 281, bán kiên cố 93, phòng tạm 02, phòng mượn 05. Tổng số nhà vệ sinh đảm bảo cho học sinh nam và nữ 30; phòng Tin học 23, phòng ngoại ngữ 9, phòng GDTC (đa năng) 04. Trong đó:
Môn Tin học được triển khai tại 21/30 trường, tỉ lệ 70.0% với 161 lớp/4595 HS; (lớp 3 có 62 lớp, 1739 em học sinh; Lớp 4 có 51 lớp, 1506 học sinh; Lớp 5 có 48 lớp, 1350 học sinh).
Môn Tiếng Anh 4 tiết/tuần 20/30 trường, tỉ lệ 66.7% với 164 lớp/4915 HS; (lớp 3 có 60 lớp, 1819 em học sinh; Lớp 4 có 55 lớp, 1638 học sinh; Lớp 5 có 49 lớp, 1458 học sinh).
Môn Tiếng Anh 2-3 tiết/tuần được triển khai tại 10/30 trường, tỉ lệ 33.3%; với 141 lớp/4235 HS từ lớp 1 - lớp 5.
Để tổ chức dạy học theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với các khối lớp ở cấp tiểu học thì ngành giáo dục Bảo Lâm đã chuẩn bị Cơ sở vật chất, Đội ngũ giáo viên để thực hiện. Tuy nhiên, tổ chức dạy học Tin học vẫn còn khó khăn vì là môn học bắt buộc ở lớp 3, 4 (Năm học 2023-2024) các khối lớp khác vẫn đang là tự chọn nên khó khăn trong tham mưu đầu tư mua sắm các trang thiết bị phục vụ phòng Tin học; một số học sinh điểm lẻ chưa được học Tin học, hệ thống phòng máy vi tính đã được trang bị lâu năm nên xuống cấp, hư hỏng. Các thiết bị dạy học như hệ thống màn chiếu, máy chiếu Projester sử dụng đã lâu năm. Một số trường không đủ máy tính cho học sinh thực hành phải bố trí 2 đến 3 học sinh một máy tính nên cơ hội, thời gian thực hành của học sinh ít. Tại các cơ sở giáo dục có điểm trường lẻ chưa có phòng học tin học, học sinh phải di chuyển đến trường chính để học gây khó khăn, các em ít có cơ hội tiếp xúc với máy tính.
Toàn huyện mới có 12 giáo viên Tin học và 22 giáo viên tiếng Anh (kể cả GV THCS) trên tổng số 30 trường có Hs tiểu học, đa số là giáo viên còn hợp đồng, trong đó có một số giáo viên phải thỉnh giảng, dạy liên trường kinh phí do cha mẹ học sinh tự đóng góp chi trả theo tiết (vì là môn học tự chọn) nên thu nhập thấp dẫn đến khó khăn trong công tác triển khai thực hiện;
Trước những thực trạng trên, để chuẩn bị tốt các điều kiện triển khai Chương trình GDPT 2018 nói chung và dạy học Tin học, tiếng Anh bắt buộc từ lớp 3 nói riêng, trong năm học 2022-2023 Phòng GDĐT Bảo Lâm đã tiến hành đồng bộ các giải pháp sau:
Nhóm các giải pháp tham mưu đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất các cơ sở giáo dục trên địa bàn huyện, ưu tiên phát triển giáo dục: Phòng GDĐT xác định đây là nhiệm vụ cần và đủ để thực hiện Chương trình GDPT 2018,
Thứ nhất, tham mưu UBND huyện đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học môn Tin học, tiếng Anh là môn học bắt buộc từ lớp 3:
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2020 -2025 đã nhấn mạnh “xây dựng trường chuẩn quốc gia gắn với xây dựng nông thôn mới”: Đây là nội dung rất quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho Phòng GDĐT tham mưu UBND huyện để có căn cứ tham mưu UBND tỉnh bố trí các nguồn vốn, huy động XHH xây dựng CSVC trường lớp kiên cố hóa xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia; vì xã đạt chuẩn nông thôn mới bắt buộc trường phải đạt chuẩn quốc gia và trường đạt chuẩn quốc gia bắt buộc phải có phòng Tin học, giáo viên tin học và tiếng Anh.
Nâng cao chất lượng Giáo dục và Đào tạo giai đoạn 2018-2020 và những năm tiếp theo, trong đó đến năm 2020 trường học đạt chuẩn quốc gia 58.06% và đến năm 2025 tỉ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia 100%.
Kết quả: Năm 2023: có 54/57 trường đạt chuẩn quốc gia 94,7% ; cấp tiểu học có 18/19 trường đạt chuẩn quốc gia tỷ lệ 94,7%
Đặc biệt nhất tháo gỡ khó khăn dạy học Tin học ở các cơ sở giáo dục tiểu học là Nghị quyết 27/2021/NQ-HĐND ngày 04/8/2021 của HĐND tỉnh Quy định các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục của nhà trường đối với cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, Phòng GDĐT đã tham mưu UBND huyện ban hành văn bản số 2633/UBND ngày 16/9/2021 “v/v hướng dẫn thực hiện Nghị quyết số 27/2021/NQ-HĐND ngày 04/8/2021 của HĐND tỉnh Lâm Đồng” và văn bản số 2879/UBND-VX ngày 05/10/2021 “v/v hướng dẫn triển khai thực hiện các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục đào tạo năm học 2021-2022"; Nghị quyết này rất quan trọng khi triển khai Chương trình GDPT 2018 như chống lạm thu đầu năm học. Căn cứ văn bản hướng dẫn của Tỉnh, Huyện, các Nhà trường có căn cứ, xây dựng định mức thu phù hợp xây dựng Kế hoạch giáo dục trình Phòng GDĐT phê duyệt các khoản thu – chi ngoài ngân sách, tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ chính khóa, Trong đó yếu tố quan trọng nhất là các nhà trường có căn cứ định mức thanh toán tiết dạy theo tiết để thỏa thuận với cha mẹ học sinh đóng tiền thực hiện xã hội hóa tiến hành hợp đồng, thỉnh giảng đội ngũ giáo viên Tin học và tiếng Anh dạy học đối với lớp 3 nhẳm đảm bảo 100% học sinh được học khi trường chưa bố trí được giáo viên Tin học và tiếng Anh.
Thứ hai, Tham mưu UBND huyện triển khai các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Nghị quyết Trung ương, của Tỉnh có 2 nội dung chính:
Triển khai Quyết định số 1436/QĐ-TTg ngày 29/10/2018 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Đề án “Bảo đảm cơ sở vật chất cho chương trình giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông giai đoạn 2017 – 2025”, Kế hoạch số 5728/KH-UBND, ngày 06/9/2019 về đảm bảo cơ sở vật chất thực hiện chương trình giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông giai đoạn 2018 – 2025 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng”. Đây là tiền đề Phòng GD-ĐT Bảo Lâm phối hợp các phòng ban ngành liên quan của huyện để triển khai thực tế, tổng hợp nhu cầu tham mưu UBND huyện trình HĐND huyện - tỉnh bố trí các nguồn vốn nói chung cho ngành giáo dục như: Mua sắm thiết bị tập trung, xây dựng CSVC.
Trên thực tế theo phân cấp hiện nay, đầu tư CSVC cho các cấp học nói chung từ MN-TH-THCS do cấp huyện quản lý, do đó đã tạo điều kiện thuận lợi tốt cho Phòng GDĐT tham mưu UBND cấp huyện đẩu tư các hạng mục CSVC nói chung, trong đó có trang bị phòng máy 100% phòng máy vi tính cho các trường tiểu học triển khai dạy tin học. Tuy nhiên, Điều cốt lõi nhất dạy Tin học là nhà trường phải được trang bị phòng máy vi tính chứ không phải bố trí giáo viên, nếu chưa được bố trí giáo viên Tin có thể thực hiện xã hội hóa, hợp đồng và thỉnh giảng vì tin học chỉ thực hiện từ lớp 3 với 01 tiết/tuần.
Kết quả: Triển khai Quyết định 1436 của Chính phủ, ngành giáo dục tham mưu UBND huyện từ 2020 đến nay tổng số kinh phí đã chi khoảng gần 200 tỉ đồng cho Đề án đảm bảo CSVC, bên cạnh đó, được sự quan tâm của Tỉnh, Sở GDĐT, các trường được cấp trang bị thiết bị lớp 1 và lớp 2 để thực hiện hiệu quả Chương trình GDPT 2018; chi cho tăng cường tiếng Việt cho trẻ 6 tuổi người DTTS trước khi vào học lớp 1 trong hè hằng năm là 644.792.985 đồng.
Căn cứ Kế hoạch số 49-KH/TU ngày 16/4/2018 của Tỉnh ủy “Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 30/6/2020 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII”; Kế hoạch số 3839/KH-UBND ngày 26/6/2018 của UBND tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 30/6/2020 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; Phòng GDĐT phối hợp với các ban nagn2h, đoàn thể trên địa bàn huyện tham mưu UBND cấp huyện ban hành Đề án số 3540/ĐA-UBND ngày 01/11/2018 của UBND huyện V/v sắp xếp, điều chỉnh lại mạng lưới trường, lớp; tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ công chức, viên chức các đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập trên địa bàn huyện Bảo Lâm giai đoạn 2018 – 2021; Đề án số 1147/ĐA-UBND ngày 14/5/2021 của UBND huyện V/v tiếp tục sắp xếp, tổ chức lại gắn với nâng cao chất lượng giáo dục, hình thành trường phổ thông nhiều cấp học đối với các cơ sở giáo dục công lập trực thuộc UBND huyện, giai đoạn 2021 – 2025 và Đề án số 1726 /ĐA-UBND ngày 27/6/2022 của UBND huyện V/v tiếp tục sắp xếp, tổ chức lại gắn với nâng cao chất lượng giáo dục, hình thành trường phổ thông nhiều cấp học đối với các CSGD công lập trực thuộc UBND huyện, giai đoạn 2022 - 2025.
Thực hiện sắp xếp lại mạng lưới trường lớp, dồn dịch điểm trường đối với cấp tiểu học phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương, thuận lợi và đáp ứng nhu cầu người học theo hướng dẫn của cơ quan quản lý cấp trên để thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học là giáo dục bắt buộc theo quy định của Luật Giáo dục 2019. Kết quả sáp nhập từ 2018 đến nay đã giảm 05 trường tiểu học, giảm 11 điểm trrường lẻ tạo điều kiện thuận lợi trang bị bố trí phòng máy vi tính, bố trí giáo viên Tin học và tiếng Anh và đảm bảo 100% học sinh điểm lẻ phải được học Tin học và tiếng Anh.
Nhóm các giải pháp xây dựng Kế hoạch, các phương án làm căn cứ tổ chức triển khai, ưu tiên phát triển giáo dục: Phòng GDĐT xác định đây là nhiệm vụ quan trọng để thực hiện Chương trình GDPT 2018.
Thứ nhất, căn cứ các Nghị quyết của Tỉnh, của Huyện, phòng GDĐT xây dựng Kế hoạch, triển khai tổ chức thực hiện. Phòng GDĐT chủ động phối hợp với các phòng ban, ngành, đoàn thể liên quan tham mưu UBND cấp huyện thực hiện các thủ tục đầu tư CSVC, các hạng mục ưu tiên trong đó đặc biệt quan tâm đến đầu tư Phòng Tin học và đội ngũ giáo viên tin học; ban hành văn bản 85/PGDĐT-GDTH ngày 01/4/2022 hướng dẫn chuẩn bị các điều kiện dạy học Tin học theo Chương trình GDPT 2018 kể từ năm học 2022-2023. Đến thời điểm này 29/29 trường có học sinh tiểu học đều có phòng dạy học môn Tin học, được trang bị hệ thống máy tính, đáp ứng yêu cầu dạy học môn Tin học của Chương trình GDPT 2018 và dạy tự chọn ở lớp 4, 5 (tiếp cận Chương trình GDPT 2018 ở lớp 6).
Thứ hai, Thực hiện Thông tư số 14/2020/TT-BGDĐT ngày 25/5/2020 ban hành quy định phòng học bộ môn của cơ sở giáo dục phổ thông; Thông tư số 37/2021/TT-BGDĐT ngày 30/12/2021 ban hành danh mục thiết bị dạy học tối thiểu tiểu học; Thông tư số 13/2020/TT-BGDĐT ngày 26/5/2020 của Bộ GDĐT ban hành quy định tiêu chuẩn cơ sở vật chất các trường mầm non, tiểu học; Công văn số 371/BGDĐT-NGCBQLGD ngày 26/01/2021 của Bộ GDĐT về việc chuẩn bị đội ngũ giáo viên để tổ chức dạy học môn Tiếng Anh và môn Tin học; Công văn số 554/SGDĐT-GDTH ngày 22/3/2022 của Sở GDĐT về việc tổ chức dạy học môn Tiếng Anh và môn Tin học theo Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 cấp tiểu học. Với các căn cứ này, Phòng GDĐT xác định 2 yếu tố dạy học môn Tin học và Tiếng Anh:
Về CVSV-Trang thiết bị; Phòng máy vi tính: Phòng GDĐT tham mưu UBND huyện thực hiện 2 nội dung trọng tâm: Tập trung nguồn vốn kiên cố hóa, xây dựng nông thôn mới xây dựng CSVC, tôn tạo, sửa chữa trường lớp đảm bảo đủ 1 phòng/lớp, trong đó ưu tiên lớp 1, lớp 2 và lớp 3. Đối với các trường chưa được trang bị phòng máy vi tính ưu tiên nguồn vốn trang bị trước, có những trường huyện ứng vốn trang bị trước bình quân mỗi phòng máy tính 20 đến 25 máy ước tính khoảng 200 triệu đồng/phòng; đồng thời có phương án điều chuyển một số máy tính ở các trường có số lượng lớn máy tính về trường chưa kịp trang bị (như chuyển từ trường tiểu học B’ Đơr, TH&THCS Tây Sơn, THCS Quang Trung sang trường tiểu học Lộc Ngãi B, tiểu học Lộc Bắc, tiểu học Lộc Bảo). Đối với các trường xây dựng chuẩn, cận chuẩn, Phòng GDĐT báo cáo Sở GDĐT tổng hợp tham mưu nguồn vốn chung mua sắm tập trung trang bị phòng máy vi tính và phòng Lab dạy học tiếng Anh.
Đội ngũ giáo viên: Phòng GDĐT tham mưu UBND huyện xây dụng Kế hoạch tuyển dụng số GV Tin học, tiếng Anh đã hợp đồng lâu năm theo vị trí việc làm Thông tư 16. Với những trường chưa được bố trí giáo viên Tin học, tiếng Anh theo vị trí việc làm thì nhà trường hợp đồng lao động hưởng lương ngân sách nhà nước. Một số trường nhỏ ít lớp thỉnh giảng giáo viên dạy theo hình thức Xây dựng kế hoạch giáo dục cá nhân và Tổ chuyên môn, kinh phí thanh toán do cha mẹ đóng góp thảo thuận theo Nghị quyết 27 của HĐND tỉnh; hoặc bố trí giáo viên (đã tuyển dụng) dạy liên trường trên cùng địa bàn theo Phương án số 213/PA-PGDĐT ngày 137/2023 và Thông báo số 2016/TB-PGDĐT ngày 19/9/2023. Với những trường có điểm lẻ cách xa điểm chính không có phòng máy tính, nhà trường lên kế hoạch phụ huynh chở học sinh về trường chính học tin học theo thời khóa biểu, giáo viên tự chủ xây dựng Kế hoạch giáo dục tổ chuyên môn.
Với các giải pháp đồng bộ như trên, kết quả bình quân phòng học văn hóa không tính phòng học bộ môn đạt 0,9 phòng/lớp, trong đó lớp 1, lớp 2 và lớp 3 đạt 1 phòng/lớp; tỉ lệ bình quân 1,5 GV/lớp. Năm học 2022-2023, toàn huyện có 29/29 trường có học sinh tiểu học tổ chức dạy học Tin học và tiếng Anh lớp 3 Chương trình GDPT 2018. Cụ thể:
Dạy học Tin học: lớp 3 có 29/29 trường dạy 76 lớp/2310 HS; có 21/29 trường tổ chức dạy học Tin học (tự chọn) ở lớp 4, lớp 5 với 126 lớp/3514 HS; có 29 phòng máy vi tính/29 trường tỉ lệ 1 phòng/trường. Tổng số giáo viên Tin học đã tuyển dụng là 07 người, số giáo viên hợp đồng và thỉnh giảng là 22 người. Dự tính số giáo viên tin học còn thiếu 22 người.
Dạy học tiếng Anh : lớp 3 có 29/29 trường 76 lớp/ 2310 HS; 16/29 trường dạy học 4 tiết/tuần ở lớp 4, lớp 5 với 98 lớp/ 3128 HS (lớp 4: 48 lớp/1516 HS, lớp 5: 50 lớp/ 1612 HS); có 13/29 dạy học 2-3 tiết/tuần ở lớp 4, lớp 5 với 61 lớp/1734 HS (lớp 4: 31 lớp/833 HS, lớp 5: 30 lớp/901 HS); có 26/29 trường tổ chức dạy học làm quen tiếng Anh lớp 1, lớp 2 với 142 lớp/4379 HS (lớp 1 với 71 lớp/ 2186 HS, lớp 2 với 71 lớp/ 2193 HS)
Tổng số giáo viên Tiếng Anh đã tuyển dụng 21, hợp đồng và thỉnh giảng 16. Dự tính số giáo viên tin học còn thiếu 16 người.
Năm học 2023-2024 tiếp tục triển khai các giải pháp đảm bảo 100% học sinh lớp 4 được học Tin học, tiếng Anh theo quy định Chương trình GDPT 2018.
Bài học kinh nghiệm
Thứ nhất, tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án số 1147/ĐA-UBND ngày 14/5/2021 của UBND huyện V/v tiếp tục sắp xếp, tổ chức lại gắn với nâng cao chất lượng giáo dục, hình thành trường phổ thông nhiều cấp học đối với các cơ sở giáo dục công lập trực thuộc UBND huyện, giai đoạn 2021 – 2025 và Đề án số 1726 /ĐA-UBND ngày 27/6/2022 của UBND huyện V/v tiếp tục sắp xếp, tổ chức lại gắn với nâng cao chất lượng giáo dục, hình thành trường phổ thông nhiều cấp học đối với các CSGD công lập trực thuộc UBND huyện, giai đoạn 2022 - 2025. Thực hiện sắp xếp lại mạng lưới trường lớp, dồn dịch điểm trường đối với cấp tiểu học phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương, thuận lợi và đáp ứng nhu cầu người học theo hướng dẫn của cơ quan quản lý cấp trên để thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học là giáo dục bắt buộc theo quy định của Luật Giáo dục 2019
Thứ hai, thực tế hiện nay đã phân cấp triệt để, đối với cấp tiểu học do UBND huyện quản lý, trường tiểu học trực thuộc UBND cấp huyện, ủy quyền giao Phòng GDDT trực tiếp quản lý các hoạt động chuyên môn, do vậy công tác tham mưu với Huyện ủy, HĐND, UBND ban hành các Nghị quyết, Kế hoạch là yếu tố then chốt quan trọng nhất. Khi có Nghị quyết, Phòng GDĐT chỉ đạo các cơ sở giáo dục có căn cứ tham mưu để không sợ sai, không sợ lạm thu và có căn cứ xây dựng định mức thực hiện nhất là trong giai đoạn giảm biên chế như hiện nay muốn tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ chính khóa.
Thứ ba, công tác tham mưu, phối hợp tổ chức triển khai thực hiện từ các Phòng, ban, ngành, đoàn thể liên quan tham mưu UBND cấp huyện thực hiện các thủ tục đầu tư CSVC, các hạng mục ưu tiên trong đó có Phòng Tin học và giáo viên Tin học, giáo viên tiếng Anh. Đặc biệt là quan tâm đến việc tuyển dụng giáo viên dạy môn Tin học, tiếng Anh để đảm bảo chất lượng dạy học, giáo viên an tâm công tác, cống hiến cho sự nghiệp giáo dục.
Phòng Giáo dục và Đào tạo Bảo Lâm
